Το Μουσείο Μακρινίτσας φόρεσε τα γιορτινά του...

 

Τον Ιούνιο του 2010 στο 8ο Νηπιαγωγείο της Ν. Ιωνίας Βόλου, στη γιορτή λήξης συναντιούνται η Αφήγηση, η Ζωγραφική και η Μουσική για να παρουσιάσουν σε μικρούς και μεγάλους με παρέα το φως του φεγγαριού ένα παραμύθι….
Ήταν η αρχή μιας συνεργασίας μεταξύ της ζωγράφου Αγγελικής Κούρκουλου, του μουσικοσυνθέτη Παναγιώτη Μπερλή και του Γεράσιμου Τσιμπλούλη.
Πέρυσι τα Χριστούγεννα στο Ορφανοτροφείο του Βόλου και στο σχολείο της Ιωλκού παρουσιάστηκε το παραμύθι « Ο Φον Κουραμπιές εναντίον Κόμη Μελομακαρόνη».

Το Μάιο του 2012 είχε σειρά μια ιστορία με την Αργώ να παρουσιαστεί στο συνέδριο του bookcrossing στην αίθουσα Αχίλλειον.
Στις 16 Οκτωβρίου 2012, η ομάδα μας παίρνει το όνομά της «Κόκκινη Κλωστή - Χρώματα και Μουσική».
Και συνεχίζουμε με νέα παραμύθια, μ’ άλλες ιστορίες….

Το Σάββατο, 8 Δεκεμβρίου 2012 η μουσικοεικαστική ομάδα αφήγησης παραμυθιών και ιστοριών "Κόκκινη Κλωστή...Χρώματα και Μουσική" παρουσιάζει το παραμύθι του Κώστα Μάγου "Το μακρύ ταξίδι του Αιμίλιου".

"Γιατί ο Αιμίλιος, ένα συνηθισμένο σαλιγκάρι, παίρνει την απόφαση να ανέβει στο ψηλό βουνό; Ποια συμβουλή του δίνει ο τυφλοπόντικας και τι κρύβει η συνάντηση με την αλεπού; Με ποιον μοιράζεται το ταξίδι και τι εκπλήξεις τους επιφυλάσσει η διαδρομή; Θα καταφέρει τελικά ο Αιμίλιος να πετύχει το σκοπό του;"

Μια ιστορία για την αξία της προσπάθειας, τη δύναμη της υπομονής και τη χαρά της συντροφικότητας...

...για μικρούς αλλά ιδιαίτερα για όλους εμάς, τους μεγάλους...

ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ ΤΕΧΝΗΣ ΩΔΕΙΟΥ ΦΟΥΝΤΟΥΛΗ

Αντωνοπούλου 17 - Βόλος

Οι εκλογές στα υπηρεσιακά συμβούλια των δασκάλων

 

Τη Δευτέρα 5 Νοεμβρίου οι εκπαιδευτικοί καλούνται να επιλέξουν εκείνους τους συναδέλφους που θα τους εκπροσωπούν στα υπηρεσιακά συμβούλια.

Η συμμετοχή αιρετών εκπροσώπων σε αυτά αποτελεί μια κατάκτηση του εκπαιδευτικού κινήματος που αντιπαλεύει τις τυχόν αυθαιρεσίες της διοίκησης. Οι αιρετοί καλούνται να υπηρετήσουν με διαφάνεια, ισονομία, αξιοκρατία και δικαιοσύνη.

Οι ανακοινώσεις των υποψηφίων που κυκλοφόρησαν στα σχολειά, ήρθαν να επιβεβαιώσουν το ρόλο των αιρετών αλλά και να αναδείξουν τα κακώς κείμενα πίσω από τα λόγια τα ωραία.

Παραθέτω ορισμένα αποσπάσματα « Η εκπροσώπηση των εργαζομένων στα κέντρα λήψης αποφάσεων που τους αφορούν προάγει τους δημοκρατικούς θεσμούς, εμπνέει αίσθημα ασφάλειας εφαρμογής των νόμων και απονομής δικαιοσύνης. Οι αιρετοί εκπρόσωποί μας είναι προσηλωμένοι στους στόχους του συνδικαλιστικού μας κινήματος και στέλνουν το μήνυμα, ότι τα συνδικάτα είναι θεσμοί διεκδίκησης, πάλης και αλληλεγγύης.»

«Μια καινούρια αρχή από μια ομάδα εκπαιδευτικών της Α΄ /θμιας Εκπ/σης που βλέποντας τόσα χρόνια όλα αυτά που συμβαίνουν στο συνδικαλιστικό μας κίνημα αποφάσισε να αποτελέσει έναν πυρήνα και να παρουσιάσει μία πρόταση διαφορετική, μια πρόταση ρεαλιστική, μακριά από στυγνές, άχρωμες κομματικές εξαρτήσεις και αγκυλώσεις. Είμαστε μάχιμοι άνθρωποι στο χώρο της εκπαίδευσης, που ο καθένας έχει τις δικές του ξεκάθαρες ιδεολογικές και πολιτικές πεποιθήσεις χωρίς να είμαστε όμως προέκταση κανενός κομματικού φορέα.»

Κάθε ανάγνωση έχει και τις ερμηνείες της και ας μου επιτραπεί να καταθέσω την προσωπική μου ανάγνωση που οδηγεί και σε ορισμένα συμπεράσματα:

1)      Η εκάστοτε διοίκηση αυθαιρετεί και επομένως χρειάζονται εκπρόσωποι των εργαζομένων για να την ελέγχει.

2)      Το συνδικαλιστικό κίνημα αποτελεί προέκταση κομματικών φορέων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Πέρα από τις διαπιστώσεις και τις επισημάνσεις, τι κάνει ο καθένας μας; Θα συνεχίσουμε να επιβραβεύουμε πρακτικές του παρελθόντος; Θα παραμείνουμε απλοί θεατές ενός έργου «μικρογραφίας» του πολιτικού μας συστήματος; Θα επιλέξουμε άτομα που εναγκαλίζονται με τη διοίκηση και το αξίωμα του αιρετού γίνεται εφαλτήριο των προσωπικών τους φιλοδοξιών; Θα συνεχίσουμε να είμαστε δέσμιοι δικτύων ανταλλαγής, όπου εγώ σε ψηφίζω κι εσύ με βολεύεις;

Ας σκεφτούμε καλά πριν αποφασίσουμε. Ας επιλέξουμε τους καλύτερους. Στα λόγια όλοι είναι καλοί… στην πράξη είναι η διαφορά. 

Σημείωση: Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Θεσσαλία" την Κυριακή 7/11/2012

Εκπαιδευτικά προγράμματα στο Μουσείο Μακρινίτσας

Η μάθηση αποτελεί ένα πολυσύνθετο φαινόμενο που επηρεάζεται από ευρύ φάσμα μεταβλητών παραγόντων. Η κατανόηση του φυσικού και κοινωνικού κόσμου που μας περιβάλλει αποτελεί το ζητούμενο της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Η κατάκτηση της γνώσης και η πραγματική κατανόηση του κόσμου δεν περιορίζεται στην τάξη και στο σχολικό εγχειρίδιο.

Τα μουσεία ως χώροι διαφύλαξης και ερμηνείας της υλικής και άυλης κληρονομιάς εκφράζουν ποικίλες ιδέες για τον κόσμο που μπορεί να αλλάζουν στο πέρασμα των χρόνων. Ως πεδία διασύνδεσης των ανθρώπων με τη γνώση, τη δημιουργικότητα και την έμπνευση, διαμορφώνουν συνθήκες για την πραγματοποίηση μιας «οικειοθελώς επιλεγμένης μάθησης» (Μούλιου 2005).

Το μουσείο λοιπόν ως χώρος διατήρησης της συλλογικής μνήμης και ιστορίας μέσα από τα υλικά τεκμήρια δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες - μαθητές να ανιχνεύσουν και να μελετήσουν πολιτιστικές ιδέες και αρχές, κοινωνικές αλλαγές, σχέσεις του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον. Το μουσείο παύει να είναι ένας μουντός χώρος που προσπερνάς στα γρήγορα τα εκθέματά του, αλλά μετατρέπεται σε πεδίο δράσης και έρευνας, σε χώρο που μπορείς να νιώσεις χαρά και συγκίνηση.

Το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Μακρινίτσας, κατανοώντας το ρόλο του Μουσείου Λαϊκής Τέχνης και Ιστορίας Πηλίου στο πολιτισμικό «γίγνεσθαι» της ευρύτερης περιοχής, από το 2000 έκανε μία τομή στα «περιβαλλοντικά στερεότυπα-προγράμματα» σχεδιάζοντας και υλοποιώντας το πρόγραμμα: «Μια μέρα στο Μουσείο...».

Ως μέλος της παιδαγωγικής ομάδας του ΚΠΕ Μακρινίτσας από το Γενάρη του 2003 έως και τον Αύγουστο του 2010 πέρα από την εμπλοκή μου στο πρόγραμμα του Μουσείου είχα και το συντονισμό εκπαιδευτικών δράσεων κατά την περίοδο του εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς, της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων και το δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων. Και συνεχίζω ως εξωτερικός συνεργάτης του Μουσείου.

Το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Ιστορίας Πηλίου στεγάζεται στο Αρχοντικό Τοπάλη, το οποίο κτίστηκε το 1844 σύμφωνα με την χρονολογία που είναι χαραγμένη στο λιθανάγλυφο υπέρθυρα της εισόδου.

Πρόκειται για ένα τριώροφο Αρχοντικό, αντιπροσωπευτικό δείγμα της κλασσικής Πηλιορείτικης Αρχιτεκτονικής. Είναι λιθόκτιστο στο μεγαλύτερο μέρος του εκτός από το νότιο τμήμα του τελευταίου ορόφου, που είναι κατασκευασμένο από τσατμά. Έχει έντονα φρουριακό χαρακτήρα με τις πολεμότρυπες και τον αμυντικό πυργίσκο πάνω στη στέγη του, τη θωρακισμένη είσοδό του με τις βαριές προστατευτικές αμπάρες της.

Η λαογραφική συλλογή περιλαμβάνει ένα πλήθος εκθεμάτων που σήμερα ξεπερνούν τα 1500 αντικείμενα, μεταξύ των οποίων μια σειρά τοιχογραφιών λαϊκής ζωγραφικής από Αρχοντικά του 18ου και του 19ου αιώνα από την περιοχή του Πηλίου, μια πλούσια συλλογή παλιών φωτογραφιών των αρχών του 20^ου αιώνα, χάλκινα, ξύλινα και κεραμικά σκεύη οικιακής χρήσης, ο εξοπλισμός της κλωστικής και της υφαντικής τέχνης, μάλλινα υφαντά, "κιλίμια",  ρακοκάζανα, εικόνες, χαλκογραφίες και μικροαντικείμενα εκκλησιαστικής τέχνης, παραδοσιακές φορεσιές του Πηλίου, ιστορικά κειμήλια της Μακρινίτσας, όπως το λάβαρο της Επανάστασης του 1878, αντικείμενα φερμένα από άλλες χώρες όπως το σαμοβάρι, το μουσικό κουτί. Υπάρχει και το μοναδικό αβάκιο για την καταμέτρηση ψήφων στις εκλογές που γινόταν με σφαιρίδια. Το 1998 ενέταξε στην συλλογή του μια σειρά πινάκων λαϊκής ζωγραφικής του Βολιώτη θαλασσογράφου Ν. Χριστόπουλου προσφορά του ΕΟΤ προς το Μουσείο.

Βασικός στόχος με την έκθεση του λαογραφικού υλικού ήταν και είναι, το Αρχοντικό να μην χάσει το ζεστό χαρακτήρα του σπιτιού, ενώ παράλληλα με μια σύγχρονη μουσειακή αντίληψη να εκτεθούν οι συλλογές του με τρόπο που να αναδεικνύεται και να προβάλλεται ο λαϊκός πολιτισμός της περιοχής, όπως σημειώνει ο επιμελητής της έκθεσης κ. Δημήτρης Παλιούρας.

Σήμερα την ευθύνη για τη λειτουργία του Μουσείου έχει η Διεύθυνση Αρχείων, Βιβλιοθηκών και Μουσείων του Δήμου Βόλου.

 Α) πρόγραμμα: Μέρες γιορτινές στη Μακρινίτσα…Στα χρόνια του παππού και της γιαγιάς

Τα Χριστούγεννα σε λίγες μέρες φτάνουν. Τα αρχοντόσπιτα, τα νοικοκυρόσπιτα μα και τα απλά φτωχά σπίτια του χωριού αστράφτουν από την πάστρα. Κάτω στρώθηκαν οι κουρελούδες και τα κιλίμια. Τα κρεβάτια σκεπάστηκαν με μπατανίες και καρπέτες.

Το κατώι μοσχοβολάει. Μήλα μέσα σε δίχτυα κρεμασμένα από τις περαστές και κυδώνια μέσα σε πανέρια. Οι κουραμπιέδες, τα φοινίκια και οι μπακλαβάδες περιμένουν για να γλυκάνουν μικρούς και μεγάλους.

Η αρχόντισσα του σπιτιού, η κυρα –Αριστέα, ξύπνησε χαράματα. Είναι παραμονή Χριστουγέννων. Σήμερα θα σφαχτούν οι κότες και θα ετοιμαστούν τα λογής- λογής φαγητά.

 

 «Δόμ’ κυρά τ’ αυγό, να σι σφάξου του μπιτνό,

δόμ’ μανιά τη γκλούρα, να μη σι τσούξου μι τη λούρα»,

 λένε τα παιδιά της γειτονιάς που ήρθαν να βοηθήσουν κι αυτά στο σφάξιμο του πετεινού…Και η ιστορία συνεχίζεται στο κατώι του αρχοντικού εκεί που παλιά ήταν τα πιθάρια με το λάδι και τα βαρέλια με το κρασί….

Ακολουθεί ξενάγηση στους χώρους του Μουσείου. Τα παιδιά καλούνται να βρουν με τι η κυρά κοσκίνιζε το αλεύρι, με τι κοπάνιζε τ’ αμύγδαλα και τα καρύδια, πού ζύμωνε τα φοινίκια και τους κουραμπιέδες και πού τα χριστόψωμα, σε ποιο ταψί άπλωνε το μπακλαβά. Κι από την κουζίνα στο χειμωνιάτικο με το τζάκι, τα χράμια και τα κιλίμια, χώρος ύπνου μα και τόπος για τα νυχτέρια και τα παραμύθια.

Μα η σφραγίδα με το δικέφαλο αετό είναι το ξεχωριστό αντικείμενο που ψάχνουν μικροί και μεγάλοι να βρουν. Ανεβαίνουν στον τρίτο όροφο με το δοξάτο και τον μουσαφίρ οντά, το δωμάτιο με τα ιστορικά κειμήλια και την κάμαρη   με τα εκκλησιαστικά. Δίπλα στις σφραγίδες για τα πρόσφορα και τα αρτίδια περιμένει τους επισκέπτες η σφραγίδα με το δικέφαλο αετό. Εδώ κλείνει η ξενάγηση στο χώρο. Και μετά όλοι σε ένα κύκλο στο δοξάτο λέμε τις εντυπώσεις και τα συναισθήματά μας.

Αν υπάρχει διάθεση και χρόνος επισκεπτόμαστε και την κρήνη της Μεταμόρφωσης δυο βήματα από το αρχοντικό για να την μελετήσουμε και να εξηγήσουμε τη σημασία του εθίμου που σχετίζεται με το φίλεμά της την πρωτοχρονιά.

 

 Β) πρόγραμμα: Με αινίγματα ανακαλύπτουμε εκθέματα του Μουσείου…

Καλώς ήρθατε στο Μουσείο της Μακρινίτσας. Τα Μουσεία σε ένα κόσμο που αλλάζει μπορούν να ανταποκριθούν στις νέες προκλήσεις με νέες εμπνεύσεις. Θα προσπαθήσουμε να κάνουμε την ξενάγησή σας στο χώρο πιο ελκυστική και σας καλούμε να ν’ ανακαλύψετε κάποια από τα εκθέματα, απαντώντας στα παρακάτω αινίγματα.

Στο κατώι του αρχοντικού

·        Αν δεν τη βάλω κάθε αργά, δεν κοιμούμαι καθόλου καλά, τι είναι; Η αμπάρα

 Στον πρώτο όροφο, τον χειμωνιάτικο

·        Βασιλιάς δεν είμαι κορώνα φορώ, ρολόι δεν έχω τις ώρες μετρώ

  και στο Μουσείο θα με δεις ως μοτίβο μοναδικό:  Ο πετεινός, μοτίβο σε δαντέλα πλεκτή

 ·        Μακρύς-μακρύς καλόγερος και πίτα το κεφάλι. Τώρα στη κουζίνα στέκω και σε    προσμένω:  Το φουρνόφτυαρο

 ·        Χίλιοι μύριοι κατεβαίνουν, και οι δυο τους απαντάνε και τ' όνομά τους αλλάζουν.   Τι είναι; Στη κουζίνα θα δεις τους δυο, μιας κι χίλιοι μύριοι έπαψαν εδώ να κατεβαίνουν και αλλού πηγαίνουν:   Σιτάρι- μυλόπετρες-αλεύρι

 ·        Στραβός πατέρας, καλό παιδί, παλαβό αγγόνι και παλαβότερο προσάγγονο. Εδώ,   

 στο καμαράκι του χειμωνιάτικου ορόφου, θα δεις πως «γεννιέται το  προσάγγονο:   Το αμπέλι, το σταφύλι, το κρασί και το τσίπουρο

 

Στο ανώι του αρχοντικού Τοπάλη

·         Ανεβαίνει, κατεβαίνει και χωρίς να φάει γεμίζει. Μοναχά στριφογυρίζει την κοιλίτσα του γεμίζει: Στο δωματιάκι με τον αργαλειό θα με βρεις: Το αδράχτι

 

·        Τον αετό διπλό τον έχει και στο ζυμάρι τον δίνει κάθε παραμονή πρωτοχρονιάς. Στο δωμάτιο με τα εκκλησιαστικά κειμήλια τοποθετημένη τον επισκέπτη περιμένει:  

Η σφραγίδα με δικέφαλο αετό για το στολισμό της βασιλοκουλούρας

 Στον προγραμματισμό μας είναι στο χώρο του Μουσείου να λέγονται παραμύθια και ιστορίες με τη συνοδεία μουσικής και ταυτόχρονα ζωγράφος να δημιουργεί πίνακα. Αυτό θα γίνεται από την ομάδα «Κόκκινη κλωστή…χρώματα και μουσική» την οποία απαρτίζουν η ζωγράφος Αγγελική Κούρκουλου, ο μουσικοσυνθέτης Παναγιώτης Μπερλής και ο υποφαινόμενος.

 

Σημείωση: Το παραπάνω κείμενο είναι η εισήγηση στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο "Λαϊκός Πολιτισμός και Εκπαίδευση", που πραγματοποιήθηκε στην Καρδίτσα 19-21 Οκτωβρίου 2012.

Συνέδριο: "Λαϊκός Πολιτισμός και Εκπαίδευση" (Οκτώβριος 2012, Καρδίτσα)

 

Το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και το Κέντρο Ιστορικής και Λαογραφικής Έρευνας «Ο ΑΠΟΛΛΩΝ» Καρδίτσας, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας, το Δήμο Καρδίτσας και την Ένωση Πολιτιστικών Συλλόγων συνδιοργανώνουν Πανελλήνιο Συνέδριο με θέμα «Λαϊκός Πολιτισμός και Εκπαίδευση», το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 19, 20 και 21 Οκτωβρίου 2012 στην Καρδίτσα.

Τα τελευταία χρόνια αυξάνεται διαρκώς το ενδιαφέρον για τις πολλαπλές χρήσεις και εφαρμογές του λαϊκού πολιτισμού σ’ όλες τις βαθμίδες τις εκπαίδευσης. Η θεωρητική διερεύνηση του φαινομένου συνιστά ένα κοινό τόπο θεωρητικής και μεθοδολογικής ζύμωσης μεταξύ των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών (Λαογραφία, Ανθρωπολογία, Κοινωνιολογία κ.ά.). Το Συνέδριο θα επιχειρήσει να περάσει από τον εντοπισμό και την περιγραφή του φαινομένου της πρακτικής / διδακτικής εφαρμογής μορφών λαϊκού πολιτισμού στη συστηματική μελέτη και την ανάλυση αυτού. Αρχικά εστιάζει στο ιδεολογικό, κοινωνικό και πολιτισμικό της τάσης για χρήση ευρεία μορφών του λαϊκού πολιτισμού (ανέκδοτα, λαϊκή λογοτεχνία, παραστασιακές τέχνες, λαϊκά δρώμενα κ.τ.λ.) σε διάφορα επίπεδα της εκπαίδευσης. Εν συνεχεία τις συνακόλουθες πρακτικές που αναπτύσσονται. Το Συνέδριο θα ασχοληθεί με όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης: πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια. Όμως, μια βασική επιδίωξη είναι ο εντοπισμός και η μελέτη των ιστορικών και πολιτισμικών συμφραζομένων, μέσα στα οποία συγκροτούνταν/νται ιδιάζουσες, άτυπης μορφής, εκπαιδευτικές διαδικασίες. Σε κάθε περίπτωση φαίνεται πως ο λαϊκός πολιτισμός συγκροτεί ένα προνομιακό πεδίο για τη θεωρητική και μεθοδολογική εξέταση των εκπαιδευτικών πρακτικών, των παιδαγωγικών μεθόδων αλλά και των πολιτισμικών αφετηριών τους.

Στόχος του Συνεδρίου είναι η κριτική μελέτη της σχέσης μεταξύ του λαϊκού πολιτισμού και της τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης μέσα από μια πολυπρισματική και διεπιστημονική θεώρηση. Πάνω σ’ αυτή τη βάση το Συνέδριο θα επιμείνει σε επί μέρους ζητήματα όπως:
•Ο λαϊκός πολιτισμός στην εκπαίδευση: θεωρητικές θέσεις και ιδεολογικές συνιστώσες.
•Ο λαϊκός πολιτισμός στην εκπαίδευση: πέρα από την εφαρμογή και την «παιδαγωγικοποίηση».
•Άτυπες μορφές εκπαίδευσης: οικογενειακό περιβάλλον, κοινότητα, πολιτιστικοί / χορευτικοί σύλλογοι.
•«Παραδοσιακές» μορφές εκπαίδευσης / διδασκαλίας / μαθητείας.
•Παραστασιακές τέχνες (χορός, μουσική, λαϊκό θέατρο) στην εκπαίδευση.
•Λαϊκή λογοτεχνία, αφηγηματικές πρακτικές και εκπαίδευση.
•Μουσειακή εκπαίδευση.
•Λαϊκός πολιτισμός, εκπαίδευση και αναπαραστάσεις.
•Εκπαίδευση, λαϊκός πολιτισμός και ταυτότητες.
•«Επιτόπια» έρευνα, εθνογραφία, εκπαίδευση και λαϊκός πολιτισμός.

 

Σημείωση: Συμμετέχω στις εργασίες του συνεδρίου ως συνεργάτης του Μουσείου Μακρινίτσας με την εισήγηση: "Δράσεις στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Ιστορίας Πηλίου".

http://extras.ha.uth.gr/kileoapollon/el/

Μουσείο Μακρινίτσας: Μηνύματα από το παρελθόν στο σήμερα

Οι σύγχρονες κοινωνίες χαρακτηρίζονται από μια αδιάκοπη, γρήγορη και διαρκή αλλαγή. Αυτή είναι και η κύρια διάκριση με τις παραδοσιακές κοινωνίες. Ο Άντονι Γκίντενς ισχυρίζεται πως «σε παραδοσιακές κοινωνίες, το παρελθόν είναι αντικείμενο σεβασμού και τα σύμβολα έχουν αξία επειδή περιέχουν και διαιωνίζουν τα βιώματα των γενεών» και ότι «η παράδοση είναι τρόπος αντιμετώπισης του χρόνου και του χώρου, που εντάσσει κάθε δραστηριότητα ή εμπειρία στη συνέχεια του παρελθόντος με το παρόν και το μέλλον, ο χώρος και ο χρόνος με τη σειρά τους συγκεντρώνονται μέσα από επαναλαμβανόμενες κοινωνικές πρακτικές. Αντιθέτως, η νεωτερικότητα δεν ορίζεται μόνο ως η εμπειρία του να ζει κανείς μέσα στη γρήγορη, ευρεία και αδιάκοπη αλλαγή, αλλά ως μία ιδιαίτερα αναστοχαστική μορφή ζωής, όπου οι κοινωνικές πρακτικές συνεχώς εξετάζονται και αναμορφώνονται στο φως των νέων δεδομένων σχετικά μ’ αυτές καθαυτές τις πρακτικές, μεταβάλλοντας έτσι θεμελιακά το χαρακτήρα τους».

Τα Μουσεία σε ένα κόσμο που αλλάζει μπορούν να ανταποκριθούν στις νέες προκλήσεις με νέες εμπνεύσεις.

Το μουσείο ως χώρος διατήρησης της συλλογικής μνήμης και ιστορίας μέσα από τα υλικά τεκμήρια δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες να ανιχνεύσουν και να μελετήσουν πολιτιστικές ιδέες και αρχές, κοινωνικές αλλαγές, σχέσεις του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με ανάλογα εκπαιδευτικά προγράμματα που θα στηρίζουν αυτή την προσέγγιση και θα μετατρέπουν το μουσείο από ένα μουντό χώρο σε πεδίο δράσης και έρευνας, σε χώρο χαράς και συγκίνησης.

«Κάθε μουσειακό αντικείμενο δεν υπάρχει καθαυτό αλλά αποκτά πολυσήμαντο χαρακτήρα και αξία μέσα από τη διαδικασία της ερμηνευτικής του προσέγγισης. Έτσι ένα αντικείμενο μπορεί παράλληλα να παρουσιαστεί ως έργο τέχνης, ως χρηστικό αντικείμενο, ως σύμβολο αξιών και πομπό κοινωνικών και ιδεολογικών μηνυμάτων που αφορούν και τη σύγχρονη κοινωνία» (Μούλιου 2003).

Πλησιάζοντας λοιπόν το Μουσείο της Μακρινίτσας και τα εκθέματά του με μια άλλη οπτική και ερμηνευτική προσέγγιση θα κατανοήσουμε πως το περιβάλλον δεν είναι η εξωτερική πραγματικότητα που μας εγκλωβίζει στους νόμους του και στην απειλή του είναι μας. Αν και ο άνθρωπος της Δύσης με τον «ορθό λόγο» έδωσε απαντήσεις σε πολλά ερωτήματά του, συνάμα έφερε την αταξία στο φυσικό περιβάλλον διασπώντας τον κύκλο της ζωής με αποτέλεσμα το κάθε οικοσύστημα να μεταβάλλεται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Η προστασία του περιβάλλοντος λοιπόν δεν είναι μόνο ζήτημα τεχνικό και πολιτικό αλλά και θέμα πολιτισμού. Η διαμόρφωση στάσεων και αξιών για την προστασία και την αειφορική του διαχείριση περνά κύρια μέσα από την εκπαίδευση. Το μουσείο ως χώρος και άτυπης εκπαίδευσης έχει να δώσει πολλά.

Το Μουσείο Λαϊκής  Τέχνης και Ιστορίας Πηλίου, στη Μακρινίτσα, περιμένει τους επισκέπτες την Κυριακή 20 Μαΐου και ώρα 11 το πρωί να ανακαλύψουν τι υπάρχει πίσω από τα εκθέματα.

Η Μακρινίτσα, χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός, αποτελεί πεδίο της προσέγγισής μας μέσα από την οπτική της κοινωνικής μεταβολής.

Οι τοπικές κοινωνίες σήμερα βιώνουν ριζικές αλλαγές, ώστε οι παλιές α-ιστορικές και στατικές προσεγγίσεις που δημιουργούν μια μυθοποιητική εξιδανίκευση όπου ο Έλληνας χωρικός είναι εγγυητής της συνέχειας του λαϊκού πολιτισμού, να τίθενται στο περιθώριο.

Το φυσικό περιβάλλον της Μακρινίτσας καθόρισε τις πρωτογενείς παραγωγικές δραστηριότητες των κατοίκων της. Η γεωργία και η κτηνοτροφία ήταν οι δύο βασικές δραστηριότητες που αναπτύχθηκαν σε μια πρώτη ιστορική φάση του χωριού. Η σηροτροφία, η υφαντική και η βυρσοδεψία σήμαναν τη μετάβαση από την αυτάρκεια στην εμπορευματοποίηση της οικονομίας. Το εμπόριο οδήγησε στην οικονομική απογείωση, την κοινωνική ευμάρεια και την πολιτιστική άνθιση που καθρεφτίζεται σήμερα στα αρχιτεκτονικά της κατάλοιπα. Επομένως η οικειοποίηση των φυσικών πόρων με τις θρησκευτικές δοξασίες και τελετουργίες, οι παραγωγικές σχέσεις με τις κοινωνικές δομές, οι υλικές πλευρές του πολιτισμού με τις πνευματικές αναδεικνύουν τη βαθύτερη σχέση των ανθρώπων με το περιβάλλον.

Σήμερα η πλατεία του χωριού, το παζάρι, έπαψε να είναι το οικονομικό κέντρο της τοπικής κοινωνίας και ο χώρος συνεύρεσης του ανδρικού πληθυσμού. Οι οικονομικές δραστηριότητες απλώνονται στο δρόμο που ξεκινά από τη Μπράνη και φθάνει στην πλατεία. Τα τελευταία μάλιστα χρόνια μικρομάγαζα με είδη «λαϊκής» τέχνης προβάλλουν στον αμαξωτό δρόμο Μπράνη-Πρεβαντόριου.

Οι εκκλησίες συνεχίζουν να αποτελούν χώρους για την εκπλήρωση των θρησκευτικών αναγκών των κατοίκων. Έπαψαν όμως προ πολλού να έχουν τον χαρακτήρα της ενοριακής εκκλησίας. Σήμερα στέκονται κλειδαμπαρωμένες περιμένοντας τη μέρα που γιορτάζουν για να λειτουργηθούν.

Οι κρήνες, κοινοτικές βρύσες, προσέφεραν σε ανθρώπους και ζώα το μεγάλο δώρο της φύσης, το νερό. Γυναίκες και κοπέλες έρχονταν στην κρήνη να το πάρουν, μα και για να πλύνουν τα ρούχα. Μέχρι να γεμίσει το γκιούμ(ι) ή η στάμνα, έπιαναν την κουβέντα σχολιάζοντας τα τεκταινόμενα. Παλικάρια σταματούσαν σ’ αυτή για να πάρουν μια ανάσα, να ξεδιψάσουν και να ποτίσουν τα ζωντανά τους, να ρίξουν μια κλεφτή ματιά στην αγαπημένη τους. Σήμερα οι κρήνες γίνονται μάρτυρες μιας άλλης εποχής, αξιοθέατο προς τέρψη των επισκεπτών και πεδίο μελέτης για μαθητικές ομάδες.

Ανάμεσα λοιπόν στην παράδοση και τη νεωτερικότητα αναπτύσσεται μια δυναμική που εκφράζεται με θέση, αντίθεση και τελικά σύνθεση. Η αναθέρμανση και η επιστροφή αυτή, στην παράδοση, να μην καταντήσει άγονος και επιζήμιος δρόμος, εθνικισμός και προγονοπληξία (Αναγνωστόπουλος Β. 2005).

 Η επίσκεψη στο Μουσείο της Μακρινίτσας δίνει την αφορμή για μάθηση και για προβληματισμό για τις σχέσεις που οικοδομούνται από το σύγχρονο άνθρωπο με το φυσικό, κοινωνικό, ιστορικό και πολιτιστικό περιβάλλον.

Καλούμε τον κάθε επισκέπτη να μη σταματήσει στην πλατεία και στις γευστικές απολαύσεις αλλά να συνεχίσει τον περίπατό του και να κατηφορίσει μέχρι το αρχοντικό Τοπάλη-Μουσείο.

Πάσχα 2012

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ! ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!

Το αναστάσιμο φως

ας φωτίσει τις ψυχές μας

και ας οδηγήσει το βηματισμό μας

σε πορεία ανάτασης...

Τσιμπλούλης Γεράσιμος

 Σύμβουλος Δημοτικής Κοινότητας   Ν. Ιωνίας Βόλου

Του Λαζάρου…

Το Σάββατο του Λαζάρου κατέχει ξεχωριστή θέση στο λειτουργικό ημερολόγιο. Δεν ανήκει στις σαράντα ημέρες της μετάνοιας της Μ. Τεσσαρακοστής ούτε και στις οδυνηρές ημέρες της Μ. Εβδομάδας, αυτές που αρχίζουν από τη Μ. Δευτέρα και τελειώνουν τη Μ. Παρασκευή. Μαζί με την Κυριακή των Βαΐων συνθέτουν ένα σύντομο χαρούμενο πρελούδιο των γεμάτων πόνο ημερών που ακολουθούν. Δύο σημαντικά περιστατικά συνδέονται με τη Βηθανία: εκεί ανέστησε τον Λάζαρο και από εκεί ξεκίνησε ο Ιησούς την πορεία και άνοδο Του προς τα Ιεροσόλυμα.

Το Σάββατο του Λαζάρου, το έχει περιλάβει και ο λαός μας  με όμορφα έθιμα. Ένα από αυτά είναι τα κάλαντα του Λαζάρου. Τα κάλαντα αυτά τα τραγουδούν μόνο κορίτσια, οι λεγόμενες Λαζαρίνες. Το έθιμο έχει διπλό χαρακτήρα, είναι αφιερωμένο στην ανάσταση του Λαζάρου και ταυτόχρονα στην Άνοιξη. Ο θάνατος και η ανάσταση του Λαζάρου είναι ένα νεκρολατρευτικό τυπικό, στο οποίο ο λαός μας δίνει ιδιαίτερη προσοχή γιατί βλέπει τον ίδιο τον δημιουργό να καταστρατηγεί τη φύση και τους νόμους της για χατίρι του φίλου του Λαζάρου. Έτσι δημιουργείται μια ελπίδα και μια αγωνία συγχρόνως. Η κατάβαση του Λαζάρου στον Άδη έχει σχέση με την αγωνιώδη απορία του ανθρώπου για τη μεταθανάτια τύχη του και για τις συνθήκες διαβίωσης στον άλλον κόσμο. Τελικά η ελπίδα της αιώνιας ζωής ανανεώνεται κάθε χρόνο με τη συμμετοχή των πιστών στις ακολουθίες του Θείου Πάθους και την τήρηση των πατροπαράδοτων εθίμων.

Οι μαθήτριες  της Γ΄ και Δ΄ τάξης του 11^ου Δημοτικού Σχολείου Ν. Ιωνίας Βόλου, παραμονή του Λαζάρου, κρατώντας  καλαθάκια στολισμένα με λουλούδια και το ομοίωμα του Λαζάρου αναβίωσαν το έθιμο με σκοπό τα χρήματα να δοθούν στο Ορφανοτροφείο του Βόλου. Οι καταστηματάρχες της οδού Μαιάνδρου υποδέχτηκαν με έναν καλό λόγο και  θερμό χαμόγελο τις Λαζαρίνες. Το ποσό των 140 ευρώ που συγκεντρώθηκε θα δοθεί στο Ίδρυμα της πόλης μας που σε δύσκολους καιρούς συνεχίζει την προσφορά του στα παιδιά, τα οποία  στερούνται την οικογενειακή θαλπωρή.

Και του χρόνου, καλό Πάσχα!

Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου

 

Η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 2 Απριλίου, την ημέρα που γεννήθηκε ο μεγάλος Δανός παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Την καθιέρωσε η Διεθνής Οργάνωση Βιβλίων για τη Νεότητα ( International Board on Books for Young People- IBBY) το 1966. Από τότε, κάθε χρόνο, ένα διαφορετικό εθνικό τμήμα της οργάνωσης αυτής ετοιμάζει ένα μήνυμα και μια αφίσα, που διανέμονται σε όλο τον κόσμο, με σκοπό να τονίσουν την αξία των βιβλίων και της ανάγνωσης, και να ενθαρρύνουν τη διεθνή συνεργασία για την ανάπτυξη και τη διάδοση της παιδικής λογοτεχνίας.
  Το 2012 υπεύθυνο για το υλικό του εορτασμού είναι το Τμήμα του Μεξικού. Το μήνυμα το έγραψε ο πολυβραβευμένος Μεξικανός συγγραφέας FranciscoHinojosa, που γεννήθηκε στην Πόλη του Μεξικού το 1954 και είναι ένας από τους πολυγραφότερους και πιο επιτυχημένους συγγραφείς βιβλίων για παιδιά. Έχει γράψει 40 βιβλία (ποιήματα, διηγήματα, ταξιδιωτικά, δοκίμια και βιβλία για παιδιά και νέους), από τα οποία τα πιο γνωστά είναι το ιστορικό μυθιστόρημα A golpe de calcetin( Με τα πόδια), La peor senora del mundo( Η χειρότερη κυρία του κόσμου) και Anibal y Melquiades(Αννίβας και Μελχιάδης). Στα έργα του επικρατεί το χιούμορ και η φαντασία.
  Την αφίσα τη φιλοτέχνησε ο Μεξικανός εικονογράφος JuanGedovius, που γεννήθηκε στην Πόλη του Μεξικού και δηλώνει ότι είναι επίσης αφηγητής, «αδιόρθωτη κουκουβάγια» και «ψαράς θαλάσσιων δράκων». Έχουν δημοσιευτεί περισσότερα από 60 έργα του, έχει τιμηθεί με δέκα διεθνή βραβεία και έχει συμμετάσχει σε πολλές εθνικές και διεθνείς εκθέσεις. Στα βιβλία του περιλαμβάνονται τα : Trucas (Τρούκας), Ribit (Ρίμπιτ), και Morado al cubo (Ο μωβ κύβος).
  Σε όλες τις χώρες, τα παιδιά, οι συγγραφείς, οι εικονογράφοι, οι μεταφραστές, οι βιβλιοθηκάριοι, οι εκδότες και οι εκπαιδευτικοί γιορτάζουν την παγκόσμια αυτή ημέρα με διάφορες εκδηλώσεις σε σχολεία, βιβλιοθήκες, βιβλιοπωλεία, πλατείες και άλλους χώρους, δείχνοντας έτσι την αγάπη και το ενδιαφέρον τους για τα βιβλία και το διάβασμα.

 

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΜΑΣ ΦΙΛΟΣ

Ο Απρίλης...

Ο Απρίλιος, ή Απρίλης, ή Απρίλτς (Ποντιακά), είναι ο τέταρτος μήνας του έτους κατά το Ιουλιανό και το Γρηγοριανό Ημερολόγιο, ο όγδοος κατά το Εκκλησιαστικό που αρχίζει τον Σεπτέμβριο.

Η λέξη Απρίλιος ετυμολογείται από το λατινικό Aprillis, από το ρήμα aperire, που σημαίνει «ανοίγω». Είναι ο μήνας κατά τον οποίο ο καιρός «ανοίγει» και έρχεται η Άνοιξη.

Ο ελληνικός λαός αποκαλεί τον μήνα αυτόν και με τα ονόματα Απρίλης, Απρίλες, και Λαμπριάτης από την συμπτωματικά μεγάλη θρησκευτική εορτή που τελείται συνήθως το μήνα αυτό. Ο Απρίλιος και ο Μάιος θεωρούνται μήνες των λουλουδιών εξ ου και η ονομασία Απριλομάης: "Ο Απρίλης με τα λούλουδα κι ο Μάης με τα ρόδα". Χάρη στην ανοιξιάτικη σύνδεσή του ο Απρίλης τραγουδήθηκε ιδιαίτερα από τους ποιητές αλλά κι από τον λαό μας: «Έστησ’ ο Έρωτας χορό με τον ξανθό Απρίλη» και «Ο Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε».

Η «Πρωταπριλιά» με τα αθώα ψέματά της είναι ένα πανευρωπαϊκό έθιμο. Στην Ελλάδα το αρχαίο αυτό έθιμο έφτασε, μάλλον, την εποχή των Σταυροφοριών κι έχει τις ρίζες του στους αρχαίους Κέλτες. Επειδή τον Απρίλιο ο καιρός καλοσύνευε συνήθιζαν την πρωταπριλιά να πηγαίνουν για ψάρεμα. Τις περισσότερες φορές γύριζαν φυσικά με άδεια χέρια, κι έτσι κατέφευγαν σε ψεύτικες ιστορίες για μεγάλα ψάρια. Στη χώρα μας διαγωνίζονται για το ποιος θα πει το μεγαλύτερο ψέμα, όπως το: «Έλα να πούμε ψέματα/ ένα σακί γιομάτο/ φόρτωσα ένα μπόντικα/ σαράντα κολοκύθια/ κι απάνου στα καπούλια του/ ένα σακί ρεβύθια».

ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ!

Επιλέγουμε και αγοράζουμε ελληνικά προϊόντα

Στηρίζουμε την ελληνική οικονομία...Αν κάθε Έλληνας καταφέρει μέσα στο 2012 να αγοράσει ελληνικά προϊόντα αξίας 1.000 ευρώ στη θέση ξένων προϊόντων που αγόρασε πέρυσι, τότε θα προστεθεί στην προβληματική ελληνική οικονομία το αστρονομικό ποσό των 11 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ολόκληρο το περιβόητο ΕΣΠΑ που υποτίθεται ότι θα αναζωογονούσε τη χώρα, είναι 18 δισεκατομμύρια για τέσσερα χρόνια.
Στροφή στο μικρό Ελληνικό μαγαζί, στο ελληνικό τρόφιμο, στο ελληνικό ποτό, στροφή στον Έλληνα παραγωγό, ελληνικό ρούχο και το ελληνικό παπούτσι. ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΕΧΟΥΝ BARCODE ΠΟΥ ΑΡΧΙΖΕΙ ΑΠΟ 520 !!!
ΔΙΑΔΩΣΤΕΤΟ !!!!!